ریسک به طور کلی به مفهوم ، خطر در معرض قرار گرفتن اسیب و احتمال از بین رفتن یا آسیب دیدگی است. . در امور مالی و سرمایه گذاری ، ریسک اغلب به شانس تفاوت سود واقعی با بازده مورد انتظار سرمایه گذاری اطلاق میشود.
ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و پیامدهای تاریخی ارزیابی می شود. در امور مالی ، «انحراف استاندارد» یک معیار متداول ریسک است. انحراف معیار ،اندازه گیری نوسانات یک متغیر در مقایسه با میانگین تاریخی آن است.
دریافت از ریسک با مقایسه پیامدهای احتمالی با یک انتظار یا مطلوبیت حاصل میشود و لذا اگر برداشتی از نقطه مطلوب ( در ادبیات برنامه ریزی سازمانی ، مقدار هدف ) برای یک زمینه وجود نداشته باشد شناسایی ریسک و اطلاق ریسک صورت نمی گیرد.
از سویی دیگر ، استفاده از واژه ریسک برای مواردی است که پیامدها معین نیست و انتظار تغییر در ان به علل تصادفی و یا علت های خاص پیش بینی میشود. رسیدن به این قابلیت که تغییرات را پیش بینی نمود در واقع از تجربیات گذشته حاصل میشود که در ان بر اساس تجارب گذشته حالت های ممکن در وقوع پیامدها قابل شناسایی است.
به طور خلاصه میتوان نکات زیر را در خصوص ریسک بیان نمود :
چرایی ریسک : شروع به درک ریسک معمولا از انتظار اثر ریسک ( میزان ریسک ) شروع میشود و سپس علت ان به عنوان عامل ریسک شناسایی میشود
موضوع ریسک : موضوعی که در ان انتظار میرود نسبت به میزان مطلوب انحراف پیدا شود
عامل ریسک : انچه سبب میشود که تغییری در نتیجه یا مقدار مورد انتظار حاصل شود
میزان ریسک : مقدار نتیجه پیش بینی شده با در نظر گرفتن احتمال بروز عوامل و شدت اثر هر عامل میزان ریسک تلقی میشود. هر گاه دامنه تغییرات نتایج را در یک دامنه تعریف نماییم ، انحراف در دامنه تعریف شده و بر اساس نقطه مرکزی ان نیز ریسک تلقی میشود.
حوزه ریسک : افراض های متفاوتی از حوزه ها برای کمک به تحلیل گران ریسک برای تمرکز بر انتظار از حوزه و سپس تعیین ریسک و عوامل ان در ادبیات موضوع پیشنهاد شده است ، مانند ریسک عملیاتی ، ریسک استراتژیک ، ریسک محیط بیرونی ، ریسک محیط درونی ،ریسک مالی ، ریسک فناوری ، ….
فرایند مدیریت ریسک : فرایند مدیریتی ، شامل تفکر و اقدام متناسب با ان است لذا گام های این فرایند عبارت خواهند بود با ، شناسایی ، ارزیابی ، ارزشیابی و رتبه بندی ، تیمار و پیاده سازی راه حل، پایش است
محاسبه کمی ریسک : ( احتمال بروز عامل ریسک ) ( شدت اثر )
محاسبه کمی رتبه در کنترل ریسک : ( احتمال بروز عامل ریسک ) x ( سختی شناسایی) x ( شدت اثر )
ریسک کسب وکار در مدیریت عصر حاضر :
فناوری اطلاعات و ارتباطات فضای کسب و کار. را متحول کرده است . درک محیط کسب و کار و ریسک های متناظر با این موقعیت به همراه تهدیدها و فرصت ها ی ناشی از ان بخشی از فرایند مدیریت ریسک سال های پیش رو خواهد بود .
روندها و ریسک ناشی از تهدیدها و فرصت ها
۱- حجم زیاد داده : هوش مصنوعی و تحلیل داده ای در نقش تصمیم یار به خدمت گرفته میشود. ناتوانی در بکارگیری این فناوری و خطاهای ناشی از بهره کیری نادرست ، ریسک محیطی و قابلیت در بکارگیری ان فرصت رقابتی را فراهم می کند
۲- کنترل از راه دور IOT : فناوری های مرتبط با کنترل و ردیابی فرصت شناسایی و عکس العمل سریع را در اداره کردن محیط درونی فراهم کرده است. فرصت بکارگیری فناوری در کنترل فرایندها و ریسک ناشی از سهولت دسترسی به نظام های کنترلی و تهاجم به شبکه ارتباطی از موارد شناخته شده در این زمینه هستند.
۳- گسترش اکوسیستم ها : توسعه زنجیره فعالیت ها و ارتباطات گسترده همکاری های تحاری ، ریسک های مرتبط با تضاد و درگیری های. تجاری را از یک سو و فرصت بهره برداری بهینه از قابلیت های شبکه ای همکاری های تجاری را بوجود اورده است .
۴- پیچیدگی فضای کسب و کار : تعاملات گسترده و تغییرات سریع محیطی ، پیش بینی و برنامه ریزی را با چالش رو به رو ساخته است و هوشیاری نیروی انسانی ، انعطاف پذیری در تعامل با کسب و کار الزام سازمانها در چابکی تعامل با مدیریت تغییرات است. ریسک های ناشی از ناتوانی در تحلیل و عاملیت در تغییر بخشی از تهدید های این روند شمرده میشود.
۵- گشودگی و شتاب در فضای ارتباطات اجتماعی مجازی : شتاب در اختلال بر نام تجاری ناشی از ریسک ناتوانی در پاسخگویی و حضور در فضای مجازی ، تهدید نیروی انسانی و همکاران ناراضی در اختلال برند در مقابل فرصت شتاب دادن به تصویر از برند در محیط کسب و کار با بهره گیری هوشمندانه از فضای مجازی از جمله موارد مرتبط با موضوع فضای مجازی گسترده است.
۶- نواوری شتابان : گسترش تعامل ایده ها و تولید ایده های نوارانه و فرصت های شتاب دهی به پیاده سازی ایده ها در قالب نهادهای مبتنی بر مشارکت جمعی ، ریسک سازمانهای غیر منعطف که نواوری را ارزش نمی دانند افزایش داده است . حضور در صحنه کسب و کار و تغییر در قواعد کار با فشار به رگولاتوری های حوزه و مبتنی بر تجربه پیشبرنده ، ریسک قواعد غیر منطبق با کسب و کار را به فرصت ایجاد قواعد منطبق با نواوری های طرج شده و ایجاد زمین بازی پیشروان هر حوزه فراهم می کند .